RUWBOUW
Dimension 76 – mei 2025

Ontwerpen met daglicht opent nieuwe horizonten

Daglicht is een centraal element in elke woning en elk gebouw. Toch lijkt het alsof er in het ontwerpproces nog heel vaak snel wordt overgegaan. Hoewel de Belg gemiddeld meer dan 90% van zijn tijd binnen doorbrengt, gaat men voor het ontwerp van vensters immers vooral uit van intuïtie en veronderstellingen. En die zijn niet altijd correct. Om architecten, ingenieurs en interieurvormgevers meer inzicht te geven in de wetenschap van daglicht en hen te stimuleren om ze in nieuwe ontwerpconcepten te vertalen, richtte VELUX de Daylight Academy op.

De Daylight Academy is een gratis workshop voor architecten en andere bouwprofessionals, georganiseerd door VELUX. Opvallend genoeg gaat het tijdens de studiedag echter niet over de producten. Wat centraal staat, is een diepgaande kennis over daglicht, de manier waarop het in onze woningen gedraagt en hoe we dat kunnen gebruiken om lichtrijkere woningen te bouwen.

Een sluipend verlies

Iedereen wil graag veel licht in huis, maar in de realiteit zijn onze woningen daar amper op voorzien. Niet alleen overschatten we de hoeveelheid licht die door vensters binnenvalt, we planten onze leefruimtes doorgaans ook nog eens in op de donkerste verdieping, het gelijkvloers. Zeker in een stedelijke context betekent dat een sluipend verlies van daglicht.

“Een deel van het probleem is dat architecten daglicht nooit hebben leren te kwantificeren”, zegt Joël Sels, senior design engineer bij VELUX en oprichter van de Daylight Academy. “Daarom leren we bouwprofessionals tijdens de workshop om onder meer met een luxmeter en de Daylight Visualizer aan de slag te gaan. Zo ervaren ze al snel dat de dikte van een muur of dak een aanzienlijke impact kan hebben op de hoeveelheid daglicht die binnenvalt, dat het plaatsen van een uitbouw heel wat licht weghaalt en dat schuine vensters en platdakvensters het licht tot dieper in de woning kunnen brengen.”

Ontwerpen met daglicht

Nog een aandachtspunt is communicatie. “Als het over licht gaat, hebben we de neiging om heel algemeen te blijven. We willen veel licht, maar hoeveel dan precies? Voor welke activiteiten? Op welke tijdstippen van de dag? Dat soort vragen leren we architecten te stellen, zodat ze een daglichtprofiel kunnen opmaken van hun klant en dat als basis kunnen gebruiken voor hun ontwerp. Ook de nieuwe Europese norm EN 17037 biedt, met onder meer een aantal referentieniveaus, een goede houvast.”

Tot slot daagt de Daylight Academy bouwprofessionals uit om verder te denken dan de standaardoplossingen en volledig nieuwe dakvormen en daglichtconcepten te ontwikkelen. “Het doel is uiteindelijk om met zo min mogelijk openingen en technische uitrustingen toch tot een optimale benutting van het daglicht te komen, zonder negatieve effecten van oververhitting of verblinding. Dat vergt, naast kennis over daglicht, ook een flinke dosis creativiteit, maar de 350 studenten die de Daylight Academy al doorlopen hebben, bewijzen dat het kan.”

Naast gratis deelname aan de Daylight Academy, kunnen architecten voor concrete projecten tevens een beroep doen op de Ontwerp-Adviesdienst van VELUX. Deze biedt gratis gepersonaliseerde ontwerpsuggesties om donkere ruimtes te transformeren.