INTERIEUR & AFWERKING
Dimension 72 – mei 2024
Biofiele ontwerpelementen spelen mee in het architecturale proces
GROW van Kinnarps, een bloembak in diverse ontwerpen, maakt het decoreren met planten in een kantoor eenvoudig (Foto’s Kinnarps)
Organische vormen die rechte lijnen en hoeken weerstaan, zijn typisch voor een biofiel ontwerp
(Reserve: Plantenbak Allé van merk Skandiform)
Er is een duidelijke trend om via architectuur en design het interieur te verbinden met de natuur. Dat noemen we ‘biofiel ontwerp’. Groen op de werkplek is geen final touch meer, maar wordt al in het ontwerpstadium bekeken. “Kleur, daglicht en uitzichten zijn mooie voorbeelden van biofiele ontwerpelementen die meespelen in het architecturale proces”, klinkt het bij Kinnarps.
Lopen in een park, op een steiger zitten aan het water of het huis inrichten met planten maakt gelukkig. Maar is er concreet bewijs voor die positieve impact van de natuur op ons? Het boek ‘Biophilic Design’ (Stephen R. Kellert, e.a. auteurs) onderzoekt studies die dit wetenschappelijk ondersteunen. Deze tonen o.m. aan dat contact met de natuur de cognitieve functie verbetert bij taken die concentratie en geheugen vereisen. ‘Biofilie’ betekent ‘liefde voor de natuur’. Biofiel ontwerp erkent de affiniteit van mensen met de natuur en hun wens om tijd door te brengen in en rond de natuur. Het concept werd gecreëerd door sociaal psycholoog Eric Fromm. Volgens bioloog Edward O. Wilson – die de term definieerde – omvat biofiel ontwerp 2 elementen: vormen in de omgeving die rechtstreeks (bv. planten, daglicht), onrechtstreeks of symbolisch (bv. vormen, kleuren) de natuur weerspiegelen, enerzijds, en de ervaring van de ruimte waarin we ons bevinden en de locatie ervan, anderzijds. De kennis over hoe de natuur mensen beïnvloedt, impacteert de ontwikkeling van nieuwe producten. “Zo is GROW van Kinnarps bv. een bloembak in diverse ontwerpen die het decoreren met planten in een kantoor, een zorgomgeving etc vereenvoudigt. Planten beïnvloeden de akoestiek in een ruimte positief, omdat bladeren een diffuus effect hebben en de geluidsgolven in verschillende richtingen reflecteren”, zegt Jenny Hörberg van Kinnarps.
Voorbeelden
Het rapport ‘Human Spaces – The Global Impact of Biophilic Design on the Workplace’ – toont bijv. aan dat mensen minder stress ervaren en productiever werken door natuurelementen, zoals zon en groen, in het interieur. Ook de creativiteit en het welzijn nemen toe. Kleur is een voorbeeld van een biofiel ontwerpelement: aardetinten impacteren het menselijk herstelvermogen. Zonlicht eveneens. Toegang tot daglicht (in plaats van kunstlicht) bevordert vitaliteit en gezondheid en verbetert de slaapkwaliteit. Uitzichten zijn een ander voorbeeld. Mensen houden van uitzichten, als ze natuurlijke elementen en groen bevatten. Ook natuurlijke vormen en patronen – bomen, bladeren, schelpen… – hebben een gunstig effect op de mens. Organische vormen die rechte lijnen en hoeken weerstaan, zijn typisch voor een biofiel ontwerp. Ook zintuiglijke variatie in het interieur – tactiele stoffen met textuur, warme materialen zoals hout – verbetert het welzijn.
Planten en groen op de werkplek brengen
“Het binnenbrengen van de natuur gaat ook over de materialen die je gebruikt in het interieurontwerp. Fineer is bijv. een natuurlijk, tastbaar materiaal dat warm aanvoelt”, zegt Christina Wiklund, Colour, Material and Finish Manager, Kinnarps. Interieur-ontwerp dat planten etc. integreert in bv. scheidingswanden en opbergelementen, toont hoe biofiel ontwerp kan worden gebruikt in werkomgevingen. Planten stimuleren een goede akoestiek in vergaderruimtes en maken deze uitnodigender.
Door Philip Declercq
