PEOPLE & PROJECT  
Dimension 45 – september 2017

Het nieuwe zink voor de ‘keien’ van Docks Bruxsel

Met zijn opvallende, contrasterende architectuur vormt het Docks Bruxsel Shopping District een nieuwe stap in de metamorfose die onze hoofdstad ondergaat. Het project op de voormalige Godin-site, naar de gelijknamige kachelfabrikant, combineert recreatie, cultuur en economie. Drie gigantische ovalen volumes, bekleed met AZENGAR® plaatjes van VMZINC, vormen een nieuwe landmark van formaat voor het noorden van Brussel.

Het project – naar een ontwerp van het Brusselse architectenbureau ART & BUILD ARCHITECTS – omvat verschillende gebouwen, elk met hun eigen specifieke architectuur. Ze verrassen visueel en nodigen uit om te flaneren over de ruime wandelstraten, en te genieten van de landschapsarchitectuur en de trendy retailzaken. Drie van deze gebouwen, gelegen aan het kanaal Brussel-Willebroek, hebben de organische contouren van reusachtige ‘keien’. Ze werden bekleed met 19.340 op maat gemaakte zinken plaatjes – goed voor 6.650 m² – van VMZINC®. Het eerste gebouw – met een architecturale luifel aan de voorzijde – huisvest een evenementenhal. In de twee andere, overdekt met een gigantisch glazen dak, is een bioscoopcomplex met 8 zalen ondergebracht.

De daken van Parijs

ART & BUILD ARCHITECTS besteedde heel wat aandacht aan de materiaalkeuze (zink, hout, glas…) en creëerde op die manier continuïteit tussen de open ruimtes en de bebouwing. De gebruikte materialen roepen herinneringen op aan het industriële verleden van de wijk. Voor de bekleding van de reusachtige ovalen volumes was de keuze niet evident. Een eerste denkpiste, aluminium, werd snel verlaten. In de bestaande geprepatineerde zink oppervlakteaspecten bleken de architecten zich evenmin terug te vinden. AZENGAR®, het meest recente oppervlakteaspect in het productgamma van VMZINC® (in 2013 nog in de ontwikkelingsfase) kon wel overtuigen. Op basis van AZENGAR® stalen gingen bouwheer en architecten voor deze oplossing, een duidelijke blijk van vertrouwen. “Deze grootstedelijke omgeving vraagt een textuur die mat, heterogeen en licht is. De heldere en voorverweerde stijl van dit nieuwe oppervlakteaspect doet denken aan de daken van Parijs”, aldus architect Lilia Poptcheva.

Heterogeen en geëtst oppervlak

AZENGAR® is het resultaat van een eco-ontwikkeld proces, in elke fase van zijn ontwerp en zijn industrialisatie. Een zeer duurzaam oppervlakteaspect met minimale impact op het milieu. Dit nieuwe aspect van VMZINC – nog ruwer en matter in een lichtere tint van zink – laat de drie organische bouwvolumes van Docks Bruxsel contrasteren met de andere gebouwen van het project. De heterogene en geëtste AZENGAR® oppervlakken, die spelen met het licht en een tijdloze look geven, zorgen voor een esthetisch surplus. Wat de identiteit en de aantrekkelijkheid van het multifunctionele shopping district nog versterkt. Reeds in de ontwerpfase behaalde het Brusselse project het internationale certificaat ‘BREEAM EXCELLENT’ omwille van de kleine ecologische voetafdruk. Hier dragen onder meer het gebruik van water uit het kanaal, de warmterecuperatie van een nabijgelegen verbrandingsoven, het gebruik van zonlicht via de glazen daken dat de binnenruimtes natuurlijk verlicht, en de zonnepanelen op de groendaken, toe bij.

Materialen harmoniëren

Het grote ovalen volume aan de voorzijde van het project combineert op subtiele wijze een sokkel van opengewerkt hout met de schubvormige plaatjes in zink. De twee andere ovale volumes domineren gebouwen met gevels in terracotta en geperforeerd staal. De mix van deze materialen versterkt het zachte, uitnodigende karakter van dit project. Een glazen dak van 10.000 m², één van de verbindende elementen van dit multifunctionele complex, harmonieert perfect met het zink. “Deze enorme overkapping biedt bescherming tegen de weersomstandigheden én, tegelijkertijd, een venster op de ovalen volumes en de omgeving. Wat meteen herinneringen oproept aan de geometrische vormen van de vroegere hangars op deze voormalige industriële site”, aldus architect Lilia Poptcheva.

De souplesse van zink

Door zijn souplesse leent zink zich perfect voor de aankleding van de drie ovalen volumes. De schubvormige zinken plaatjes van VMZINC® van verschillende afmetingen sluiten perfect aan op de zacht glooiende vormen van deze volumes. Op elke hoogte passen ze zich aan de omtrek van het gebouw. De oppervlakte van de plaatjes varieert tussen 0,25 m² en 0,50 m². VMZINC® liet de schubvormige zinken plaatjes in zijn Slovaakse vestiging te Bratislava produceren, op basis van de door het ontwerpteam goedgekeurde mock-up. Ze werden kant-en-klaar geleverd op de site voor onmiddellijke plaatsing door installatiebedrijf Jacobs & Sohn uit de Oostkantons. Het overgrote deel kon in standaardformaten worden aangeleverd. De kleinere plaatjes voor de rondingen van het bouwvolume, dienden stuk voor stuk manueel aangepast te worden op de werf. Daarna werden ze minutieus aan elkaar gehaakt met behulp van bevestigingsklemmen, en gespijkerd op het houten skelet. Dit zorgt voor een discrete, elegante aansluiting, en voor een hoge waterdichtheid van de constructies.

Zeer hoge uitvoeringsgraad

De 19.340 AZENGAR® schubben waarmee de ovalen volumes bekleed zijn, werden geleverd volgens een strakke, vooraf vastgelegde planning. Dit maakte het mogelijk alle plaatjes te installeren in een tijdspanne van 10 maanden, zonder ook maar één onderbreking. Vanaf het ontwerp tot de uitvoering op de werf boden de gespecialiseerde teams van VMZINC® extra ondersteuning. Door zijn zeer hoge uitvoeringsgraad had dit project veel weg van de creatie van een kunstwerk.

Door Philip Declercq

Foto’s: VMZINC® – Georges De Kinder

www.VMZINC.be

Reeds in de ontwerpfase behaalde het Brusselse project het internationale certificaat ‘BREEAM EXCELLENT’ omwille van de kleine ecologische voetafdruk.