DOSSIER  
Dimension 45 – september 2017

Wegwijs in de actuele brandwetgeving

Met vier infosessies over het vernieuwde KB Basisnormen voor preventie van brand en ontploffing en de TV Brandwerende doorvoeren maakte NAV meer dan 1.500 architecten wegwijs in het labyrint van de actuele brandwetgeving.

Naast het KB Basisnormen uit 1994 maken de regelgeving van de gemeenschappen en de gewesten, de normen rond brandveiligheid, de Technische Specificaties, en de Technische Voorlichtingen – zeg maar codes van goede praktijk – van het WTCB, deel uit van het referentiekader. Ing. Sven Eeckhout, (senior hoofdadviseur WTCB) schetste klaarheid in hoe de Basisnormen en de andere referentiedocumenten zich tot elkaar verhouden. “Het KB Basisnormen van 7 juli 1994 - dat de basispreventie eisen vastlegt – werd inmiddels meermaals gewijzigd. De laatste wijziging is het KB van 07/12/2016. Voor alle gebouwen met een bouwaanvraag van voor 1 april 2017 wordt formeel aanvaard dat het gebouw voldoet aan de technische specificatie van een nieuwer soortgelijk gebouw.” Vanaf 1/12/2016 kan het aantonen van de brandweerstand uitsluitend nog volgens NBN EN 13501-2. Eén van de uitzonderingen hierop vormen brandwerende deuren, waarvoor er een co-existentieperiode voor het bereiken van de CE-markering geldt. Tot 31/10/2019 is Rf nog toegelaten, vanaf 1 november is EI₁ verplicht. Daarnaast blijft ook de eis qua stabiliteit bij brand voor valse plafonds volgens de Belgische norm NBN 713.020 bestaan, aangezien er geen alternatief is binnen het Europese systeem.

Naar een transparanter KB

Het vernieuwde KB Basisnormen is op 1 april 2017 in voege getreden. De meeste aanpassingen versoepelen of verduidelijken het KB, of bieden bijkomende mogelijkheden. “Het opzet was viervoudig. Ten eerste wou men tot een uniformer KB komen, waarbij een aantal verschillen tussen de verschillende regelgevingen inzake terminologie werden weggewerkt. Europese harmonisering was eveneens een kerngedachte. Zo werd door de recent gepubliceerde productnorm liften het hoofdstuk ‘liften’ integraal aangepast. Daarnaast werden vaak voorkomende afwijkingsaanvragen gestroomlijnd en in de voorschriften opgenomen. Een vierde doelstelling was meer logica brengen in het toepassingsgebied van het KB, zowel wat lage, middelhoge als hoge gebouwen betreft”, aldus Thilde Jacquemyn (expert fire safety van SECO (Technisch Controlebureau voor het Bouwwezen). Zij gaf een overzicht van de voornaamste wijzigingen en hun impact op het architecturaal concept.

Impact op werk architect

Het gros van de wijzigingen in Bijlage 1 betreft het (her)definiëren van terminologie. De termen ‘sas’ en ‘triplex’ worden voor het eerst gedefinieerd. Onder triplex wordt voortaan begrepen: een compartiment, gevormd door 3 boven elkaar geplaatste bouwlagen, verbonden door middel van een ‘binnen’ verbindingstrap. De wijzigingen in de Bijlagen 2/1, 3/1 en 4/1, met betrekking tot brandweerstand, hebben impact op het werk van de architect. Zo mag voor nieuwe duplexen de toegestane, gecumuleerde oppervlakte maximum 2.500 m² bedragen. Een triplex wordt in bepaalde gevallen niet meer als atrium beschouwd. Ook naar gordijngevels, trappenhuizen, landschapskantoren, parkeergarages, liftsassen en technische kokers zijn er specifieke wijzigingen inzake de vereiste brandweerstand.

Brandwerende doorvoeringen: do’s & don’ts

Sven Eeckhout besprak de do’s & don’ts bij brandwerende doorvoeringen van leidingen, kabels en kanalen. Vuistregel is dat, indien een wand brandwerend dient te zijn, dit ook geldt voor de doorvoeringen en andere verzwakkingen. Hij waarschuwde voor het gevaar van het vaak gebruikte ‘brandwerend schuim van 4 uur’: “Deze oplossing is doorgaans enkel brandveilig voor het uitvoeren van lineaire voegen tussen massieve elementen, en meestal niet voor het isoleren en afdichten van openingen rondom kabels, leidingen en kanalen, of van HVAC-systemen. Er wordt aan de eisen voldaan door gebruik te maken van type-oplossingen uit Bijlage 7 van het KB (enkel voor enkelvoudige doorvoeringen, leidingen en kabels – met beperkte diameters), of door gebruik te maken van een specifieke brandwerende voorziening. De nieuwe TV 254 bevat alle informatie hieromtrent.

Nieuw NAVO-hoofdkwartier

Tot slot lichtten Thilde Jacquemyn van SECO en architect Donald Polfliet, PgD Fire Safety Engineering bij Defensie, de algemene principes van brandwerende doorvoeringen van leidingen, kabels en kanalen toe, aan de hand van de case van het nieuwe NAVO-hoofdkwartier in Evere. Een ontwerp van de TV SOM – ASSAR Architects, winnaar van de architectuurwedstrijd. In een opdracht van adviesverlening naar de hoofdaannemer werkte SECO een gedetailleerd stappenplan uit om het high level niveau inzake brandveiligheid in dit middelhoge gebouwencomplex te garanderen. Tussen de presentaties door gaf ir-arch. Koen Willem van het NAV een overzicht van de praktijkoplossingen van de diverse partners.

Door Philip Declercq