PEOPLE & PROJECT  
Dimension 49 – september 2018

Duurzame keramische geveltegels integreren Nekkerpool in groene omgeving

Het Mechelse recreatiedomein De Nekker werd uitgebreid met een modern en duurzaam zwembadencomplex. Het ontwerp van het Nederlandse VenhoevenCS architecture+urbanism, dat voor de uitvoering samenwerkte met het Belgische B2AI, geeft het domein een nieuwe identiteit. Donkere keramische gevelplaten van Mosa Facades geven het geheel een karaktervolle uitstraling.

Eind 2008 lanceerde de Vlaamse Bouwmeester een Open Oproep voor de uitbreiding van het Provinciaal Sport- en Recreatiecentrum De Nekker. Het Nederlandse VenhoevenCS architecture+urbanism werd als winnaar geselecteerd uit de vijf deelnemende ontwerpbureaus. De groene omgeving net buiten Mechelen biedt een combinatie van binnen- en buitensporten aan. De uitbreiding met het zwembadencomplex komt tegemoet aan het gebrek aan infrastructuur voor schoolzwemmen in de Mechelse regio.

Afwisselend openheid en intimiteit

Aan de basis van het architecturaal ontwerp liggen toegankelijkheid, landschap en milieu. “Het open en uitnodigend gebouw integreert het groene landschap in de architectuur. Vanuit het hele complex is er uitzicht op het omliggende natuurgebied. Door een grote patio, een indrukwekkende pergola en zorgvuldig gekozen vensters – met variërende raamhoogtes – krijgt het landschap een cruciale rol in de beleving van de ruimtes, en is er een afwisselende atmosfeer van openheid en intimiteit”, aldus architect Manfred Wansink van het Amsterdamse architectenbureau.

Entree via zwevende luifel

Naast een recreatiezwembad, een doelgroepenzwembad en een wedstrijdzwembad, zijn er ook een nieuwe tribune, een cafetaria, een kinderspeelzaal en een onthaalpaviljoen. De zwembaden werden ondergebracht in het westelijke deel van het gebouw. Via een indrukwekkende entree, met een ‘zwevende’ luifel, betreden bezoekers het complex. Eenmaal binnen biedt een hoge inkomhal toegang tot de baden en de overige sportvoorzieningen. De trap, vormgegeven als tribune, brengt de bezoeker naar de hoger gelegen galerij en het restaurant. Aan de zuidzijde werden alle horeca-functies in de nieuwe ruimtelijke opzet samengebracht tot één helder volume, dat communiceert met het recreatieterrein.

Kleurschakeringen en vlampatronen

Zowel voor de afwerking van het exterieur als de bekleding van het interieur zorgen, speciaal voor dit project ontwikkelde, Terra Tones-tegels van specialist in keramische tegels Mosa Facades uit Maastricht. Door hun donkere antraciettinten respectvol ingeplant in de groene omgeving, verlenen ze het gebouw ook een herkenbare identiteit. Een combinatie van vier verschillende tegelgroottes doorheen het gebouw maakt het geheel verfijnd en gevarieerd. De subtiele kleurschakeringen van de tegels en de willekeurige vlampatronen, ontstaan tijdens het productieproces, versterken de karaktervolle uitstraling van het gebouw. “De tegels verbinden binnen en buiten met elkaar en geven dit gebouw zijn unieke uitstraling”, aldus architect Manfred Wansink.

“Door hun donkere antraciettinten respectvol ingeplant in de groene omgeving, verlenen deze keramische tegels het gebouw een herkenbare identiteit.”

Cradle to cradle

Duurzaamheid was de doorslaggevende factor voor de keuze van de jury. Doordat het Mosa Facades systeem volledig Cradle to Cradle gecertificeerd is, kon het voldoen aan de strikte voorwaarden inzake duurzaamheid. Voor de productie van de tegels worden enkel natuurlijke grondstoffen – afkomstig uit een gebied in een straal van 500 km rond Maastricht, waar de productie plaatsvindt – zonder chemische additieven gebruikt. De verschillende kleurnuances van de tegels worden bereikt met natuurlijke pigmenten. En dit zonder glazuurlaag maar middels een slijt- en krasvast oppervlak bereikt door de manier van sinteren in de ovens. De lage vochtopname maakt de tegels vorstbestendig. Dit alles resulteert in een Cradle to Cradle Silver-certificaat voor de Terra Tones (en andere) collectie(s) van Mosa”, zegt Dorien van der Weele, manager sustainability van Mosa.

Ophanging onzichtbaar

Er is niet enkel het duurzaamheidsaspect. Bij het plaatsen van deze tegels door gevelbouwer Sven Drooghmans werd gebruikgemaakt van een mechanisch bevestigd ophangsysteem waarbij iedere tegel voorzien is van vier ankers, op een profiel bevestigd. De koppen van de schroeven werden zwart gespoten en de hoeken verlijmd, om de ophanging onzichtbaar te houden. Achter de tegels bevindt zich een ventilatieruimte van twintig millimeter. Dit zorgt voor een evenwichtig binnenklimaat en verbetert de akoestiek van het gebouw.

Door Philip Declercq

Foto’s: Mosa Facades

www.mosa.com