Op een elegante manier oververhitting in een zorginstelling voorkomen als airconditioning geen optie is? Het kan, zo bewezen Dehullu Architecten en Demaeght Zonwering onlangs met een oplossing van Renson bij het Huis van Beweging. Doekzonwering speelt er een cruciale rol in het op peil houden van een aangenaam binnenklimaat in dit gebouw.
Het Huis van Beweging is een mooie verbouwde hoeve die zich bevindt net achter het ziekenhuis AZ Groeninge in Kortrijk, langs de nieuwe Ziekenhuisweg. Het is rustig gelegen in het groen, met zicht op het Kennedybos. “In dit gebouw vindt grotendeels het brede behandelaanbod van ons centrum psychiatrie plaats”, verklaart Wim Engelen (manager medische en technische systemen bij AZ Groeninge). “Het gebouw omvat een achttal polyvalente therapieruimtes. Buiten komen een (moes)tuin, een boomgaard en mogelijkheden voor tafeltennis, petanque en volleybal. Hier zetten we patiënten letterlijk en figuurlijk op weg naar gezonder psychisch functioneren.”
Het gebouw kwam tot stand door de visie van Dehullu Architecten, dat instond voor zowel het ontwerp als de opvolging van de realisatie. De keuze van materialen en technieken gebeurde in gezamenlijk overleg. “Voor een optimale beleving van de ruimte, vonden wij een gezond binnenklimaat essentieel”, vervolgt Wim Engelen. “Dankzij de combinatie van isolatie, ventilatie en screens konden we dat effectief ook realiseren.”
Een andere ambitie van bouwheer AZ Groeninge was de maximale energievriendelijkheid van het gebouw. Om die reden was airconditioning uit den boze. “Daarom opteerden we ervoor om de warmte op een eenvoudige manier buiten te houden. Het was belangrijk dat de zonwering lichtdoorlatend is, maar ook bestand tegen harde wind, zich liet integreren met de ramen en via een sturingssysteem eenvoudig bedienbaar is.”
Architect Bert Dehullu stelde AZ Groeninge daarom voor om voor doekzonwering van Renson te opteren.
Concept
“Dit was een heel specifiek project, met name door de integratie van een nieuw gedeelte in de historische hoeve, die beschermd is als onroerend erfgoed”, stipt architect Bert Dehullu aan. “Daarvoor moesten we een aantal aspecten en voorwaarden respecteren. Tegelijkertijd zit je met een heel andere functie van het gebouw dan de vroegere hoevefunctie.”
Het Huis van Beweging staat naast het ziekenhuis en is geïntegreerd in een natuurlijke omgeving, wat zich weerspiegelt in de gevelbekleding, die geïnspireerd is op het riet van de vijver waar het gebouw zich in bevindt. “Het gebouw kraagt uit over de vijver. We wilden dat natuurlijk element doelbewust in het gebouw integreren”, legt architect Dehullu uit. “Om de discretie van de patiënten te beschermen en teveel transparantie te vermijden, wilden we een soort tweede scherm creëren.”
De gevel is in grote lijnen opgebouwd uit een transparante gevelschil, bestaande uit aluminium schrijnwerk met beglazing. Daarvoor bevindt zich een passerelle waarop de houten elementen zijn bevestigd. Op de westzijde is een zonwering voorzien op de grote raampartijen.
Integratie
Het bewegingscentrum is een heel goed geïsoleerd gebouw, dat voldoet aan alle normen die van toepassing zijn. “Daarom was dynamische zonwering essentieel om oververhitting te vermijden”, gaat architect Dehullu verder. “Ze werd voorzien aan de buitenzijde, omdat dit het beste scenario is om een te hoge temperatuur tegen te gaan. Anderzijds hebben we een stukje luifel via de passerelle. Door de combinatie van beide kunnen we streven naar een optimale temperatuurbeheersing”.
“Belangrijk voor ons was dat we de motor en het volledige rolgordijn integraal in de architectuur konden integreren, ook gezien de detaillering van de gevel. Dat is goed gelukt: als de zonwering open is, is ze niet zichtbaar van buitenaf.”
In twee fasen
Namens Demaeght Zonwering stond Kurt Gervoyse in voor de eigenlijke installatie. “Die is heel vlot verlopen. Dankzij de tweedelige rail en het ‘Connect & Go’-systeem van Renson konden we in twee fases werken. In de eerste fase plaatsten we de kast en de geleiders als voorbouw, vervolgens de buis en de doekzonwering. Op die manier vermijden we schade, voor mochten er rond het gebouw nog werken moeten gebeuren. Deze zonwering geeft zeker een meerwaarde aan het gebouw.”
Positieve evaluatie
Wim Engelen is tevreden over het resultaat, zowel op esthetisch als op functioneel vlak. “Onze ervaringen tot nu toe bevestigen dat we de juiste keuze hebben gemaakt. De integratie is zeer mooi. De screens zijn gemaakt uit heel stevige materialen, waardoor we nog geen storingen hadden en interventies dus overbodig waren. Nochtans hebben de screens de voorbije maanden al herhaaldelijk harde winden moeten trotseren. We merken ook dat alle stoffen hun oorspronkelijke kleur blijven behouden. We vertrouwen erop dat dit in de toekomst het geval zal blijven en de doekzonwering ons dus niet in de steek zal laten.”
Door Bart Vancauwenberghe
Foto’s: Renson, gemaakt in Ziekenhuis AZ Groeninge (Campus Kennedylaan, Kortrijk).
“Zowel bij nieuwbouw als bij grondige renovaties speelt buitenzonwering een alsmaar grotere rol”, zegt Roel Berlaen (communicatieverantwoordelijke bij Renson). “We tellen namelijk steeds meer warme dagen per jaar. Voeg daar de hogere isolatiegraad van gebouwen aan toe en je evolueert naar een scenario waarbij de stroomkosten (bijvoorbeeld door airco) stilaan de stookkosten overschrijden. In de zomer stijgt zo de kans dat de warmte die binnenkomt, niet meer weg kan en binnenshuis blijft hangen. Eens het te warm is binnen, is het dan ook heel moeilijk om het terug te laten afkoelen.”
Dynamische zonwering houdt de zon al tegen nog voor die het glas bereikt en de kans krijgt om binnen te dringen. “Zo kan je het in de zomer aangenaam fris houden. Door in de winter en het tussenseizoen de screens opgetrokken te laten, blijf je toch genieten van gratis zonnewarmte en kan je in de koudere maanden zo de stookkosten mee binnen de perken houden. Doekzonwering zorgt er daarnaast ook voor dat je geen vervelende reflecties krijgt in schermen en dat er geen verkleuring optreedt door de rechtstreeks binnenschijnende zon.”
“Doekzonwering vermijdt dat je vervelende reflecties krijgt in schermen.”
“We konden de motor en het volledige rolgordijn integraal in de architectuur integreren.”
